Sık sorulan sorular ve şimdilik cevapları:

1. Corona virüsüne yakalandım. Hastalığı atlattıktan sonra hastalığa karşı bağışıklık kazanmış olur muyum?

En azından belli bir süre için bağışıklık kazandığınız söylenmektedir, ancak bu bağışıklığın hayat boyu olup olmadığı henüz bilinmemektedir.

2. Açık havada örneğin bahçe işleri yaparken hastalığı kapabilir miyim? 

Yaklaşık 1,5 metrelik mesafede durduğunuz taktirde açıkhavada bulaşma riski kapalı alana göre son derece azdır.

3. Torunlar ile aile büyüklerinin bir süre mesafeli olması gerekliliği söylenmektedir. Neden?

60 yaş ve üzeri bireyler ve yine bu kategoride sağlık sorunları olanlar için bağışıklık sistemi yaşlanmaktadır. Aile büyüklerimizin marketlere gitmemesi için onlar adına alışverişlerin yapılması ve markete gönderilmemeleri önerilmektedir.

4. Ne gibi hijyen kurallarına uyulmalıdır?

Sıkça el yıkamak (20-30 saniye kadar), elleri yıkadıktan sonra çok iyi durulamak. İlaveten antimikrobiyel ürün kullanımına gerek yoktur.

El sıkışmamak, sarılmamak

Hapşıran ve öksüren kişilerden mümkün olduğunca uzak durmak

Tek kullanımlık mendiller kullanmak

Umumi alanlardaki tuvaletlerdeki kapı kolları ve muslukları mümkün olduğunca ellememek veya mendil ile ellemek

5. Virüsü taşıyıp taşımadığımızı evde kendimizin test edebileceğine dair sosyal medyada video ve bilgiler dolaşmaktadır. Bunun doğruluk payı nedir?

Virüs sadece laboratuvar ortamında PCR  (Polymerase chain reaction) testi adı verilen bir test ile tespit edilebilmektedir. Sonuç yaklaşık 3 saat içinde elde edilir.

6. Anne baba olarak çalışıyoruz, çocuklarımızı sıkça büyük annelerine bırakıyoruz. Bu durumda ne yapmalıyız?

Bu dönemde önümüzdeki birkaç ay çocuklarınızı aile büyüklerinden uzak tutmanızı tavsiye ederiz. 60 yaş üzeri bireylerin bağışıklık sistemi daha zayıf olup salgına yakalanmaya son derece açıktır.

7. Para kullanımı virüsün yayılmasında rol oynuyor mu?

Birçok uzmana göre para kullanımı virüsün yayılmasında etken değilse de WHO aksi bir beyan vererek virüsün para üzerinde yaşayabileceğini dolayısı ile para elledikten sonra ellerin çok iyi yıkanması gerektiğini belirtmiştir.

8. Anne baba olarak çalışıyoruz, çocuklarımızı sıkça büyük annelerine bırakıyoruz. Bu durumda ne yapmalıyız?

Bu dönemde önümüzdeki birkaç ay çocuklarınızı aile büyüklerinden uzak tutmanızı tavsiye ederiz. 60 yaş üzeri bireylerin bağışıklık sistemi daha zayıf olup salgına yakalanmaya son derece açıktır.

9. Virüs çoğu insanı etkilemezken neden yayılmasına izin verilmemektedir?

Virüs birçok kişi için basit bir gripten öteye gitmezken risk faktörü taşıyan gruplar için ölümcül sonuçlar yaşatabilmektedir. Sağlık sisteminin hızla yayılacak bu virüse karşı etkin olabilmesi için yayılmanın kontrol altında olması gereklidir.

10. Doktor ve virologlar diabet, solunum hastalıkları gibi hastalıklara sahip kişilerin risk grubunda olduklarına dikkat çekmektedir. Hastalık bulaştığı taktirde ne gibi riskler taşınmaktadır?

Dünya sağlık örgütü verilerine göre 5 vakanın 4’ünde hastalık hafif geçmektedir. Ancak bazı vakalarda ise solum yolu ve akciğer sorunlarına yol açmaktadır. Bu riskler özellikle hastalık taşıyan gruplar için geçerlidir. En yüksek risk grubu solunum yolları rahatsızlıkları, dolaşım yolu rahatsızlıkları ve diabet olan gruptur. Erkekler kadınlara oranla daha çok yakalanmaktadır. Bu risk grubundakiler ellerini sıkça ve uzun yıkamalı, ellerini yüzlerine değdirmemeli ve asla yakın temasta bulunmamalıdır.

11. Çocuğumda grip belirtileri gözlemliyorum. Corona testi yaptırmalı mıyız?

Çocuğunuz riskli bölgede değilse, virüslü birileriyle aynı ortamda bulunmadıysa teste gerek yoktur, aynı şey yetişkinler için de geçerlidir.

12. Ellerimde egzemadan dolayı açık yaralar bulunmaktadır. Virüs açık yaralarımdan bulaşır mı?

Her türlü mikrop gibi evet bulaşabilir. Her açık yarada olduğu gibi yaraları temiz tutmak , sıkça yıkamak, ilaç sürüp, yara bandı ile korumak gerekmektedir. Yarayla her temas edildiğinde ellerinizi yıkamanız gereklidir.

13. Virüs en çok nasıl yayılmaktadır?

Virüs konuşurken, öksürüp hapşırırken ağızdan çıkan tükürükler ile en çok yayılmaktadır.

Paradan ve marketteki ürün paketleri üzerinden bulaşması hakkında bir veri bulunmamaktadır. Ancak ne olursa olsun ellediğimiz her şey de elimizi minimum 20 saniye yıkamamız en iyi korunma yöntemidir.

14. Spor salonu, havuz ve sauna gibi alanlarda durum nedir?

Sauna sıcak ve küçük bir ortamda kalabalık bir durum olabildiği için her türlü mikrobun yayılmasına etkendir.

Havuz daha az tehlikelidir. Yakın olmadıkça sıkıntı bulunmamaktadır. Virüs su yoluyla bulaşmamaktadır.

Spor salonlarında durum farklıdır. Gidilebilir ancak havluların hijyeni, aletlerin her kullanım öncesi ve sonrası temizlenmesi çok önemlidir.

15. Ev hayvanlarımız virüse yakalanır mı veya virüsü bize bulaştırabilir mi?

Böyle bir vaka ile henüz hiçbir yerde karşılaşılmamıştır.

16. El dezenfektanlarını bulmak hem zorlaştı hem de pahalılaştı. Bu dezenfektanları kendimiz üretebilir miyiz?

Dünya sağlık örgütü bir reçete yayınlamıştır. Gerekli malzemeleri eczaneden temin edebilirsiniz.

17. Grip aşısı bizi corona virüsünden korur mu? Grip ile corona virüsüne aynı anda yakalayabilir miyim?

Grip aşısı gripten korur, corona virüsünden korumaz. Evet aynı anda hem gribe hem coronaya yakalanabilirsiniz. Bu durum Corona virüs etkilerini ağırlaştırabilir. En azından bir tanesini engellemek üzere  grip aşısı tavsiye edilmektedir.

18. Şu anda sağlıklı olsak bile aile doktorlarımıza tetkik yaptırmamız önerilir mi yoksa ertelemeli miyiz?

Bu konuda herkes kendi adına karar vermelidir. Böyle bir öneri bulunmamaktadır. Şimdilik sağlıklıysanız ve risk grubunda değilseniz rutin kontrollerinizi yaptırmaya gerek bulunmamaktadır.

19. Zorunlu tatil veya evden çalışma döneminde birçok kişi seyahat etmek istemektedir. Bu seyahatler ne derece uygundur?

Gerekli olmadıkça tüm seyahatlerin iptal edilmesi önerilmektedir.

20. Corona testi niçin herkese uygulanmamaktadır?

Böyle bir laboratuvar ve sağlık personeli kapasitesi bulunmamaktadır.

21. Corona testi ne kadar sürede sonuçlanmaktadır?

Birkaç saat içinde sonuç alınmakla birlikte laboratuvardaki test sayısına göre sonuçlar açıklanmaktadır.

22. Daha önce coronaya yakalanıp yakalanmadığımız testte ortaya çıkıyor mu?

2-3 ay içersinde bunun sağlanması hedeflenmektedir.

23. Corona salgını ne zaman sona erecek?

Yaklaşık 2 senelik bir süreçten bahsedilmektedir.

24. Hastalığı nasıl kapabilirim?

Hapşırık, öksürük ve konuşma sırasında ağzımızdan çevreye saçılan tükürükten virüs bulaşmaktadır.

Çeşitli yüzeylerden hastalığı kapmak ta mümkün olmkla birlikte son derece zayıf bir ihtimal olarak değerlendirilmektedir. Yiyecekler, kuru yüzeyler, paket veya postadan henüz bulaştığına dair bir bilgi gelmemiştir.

25. Sabun haricinde dezenfektan kullanmalı mıyım?

Sabun gayet yeterli olup dezenfektan gerekli değildir.

26. Herhangi bir belirtim olmamasına dair virüsü başkalarına bulaştırabilir miyim?

Eğer taşıyıcıysanız belirti göstermemenize rağmen virüsü bulaştırabilirsiniz. Bu sebeple en az 1,5 metrelik mesafeden iletişim kurmanız önemlidir.

27. Paradan bulaşır mı?

Virüs metal yüzeyleri sevmemektedir. Paradan bulaştığına dair bir vaka gelmemiştir. Eğer öyle olsaydı bugüne kadar vaka sayısı son derece yüksek olurdu.

28. Açık havada dolaşırken virüsü kapabilir miyim?

Başkaları ile yakın bir temasta bulunmadığınız sürece açık havadan virüsün bulaşması son derece zayıf bir ihtimaldir. Açık havada insanlarla karşılaştığınız taktirde en az 1,5 metre mesafeden iletişim kurunuz.

29. Alışveriş yaparken nelere dikkat etmeliyim?

insanlarla karşılaştığınız taktirde en az 1,5 metre mesafeden iletişim kurunuz.

yüzünüzü ellemeyiniz

eve gelince derhal ellerinizi yıkayınız

30. Yüz maskesi kullanabilir miyim?

Sağlıklı olanlar için yüz maskesi kullanmaya gerek yoktur. Maske virüsten korumamaktadır. Taşıyıcı olduğu şüphesi olan veya hasta kişiler yüzmaskesi takmalıdır, ancak bu kişilerin evde kalması, dışarı çıkmaması veya en yakın sağlık kuruluşuna gitmesi gereklidir.

31. Virüsü kaptığım taktirde ne kadar süre bulaşıcı oluyorum?

Hastalığın belirtileri süresince 5-8 gün boyunca çevreme bulaştırmaktayım.

32. Ne zaman iyileşmiş sayılıyorum? 

İlk semptomların belirmesinden en erken 14 gün sonra iyileşmiş sayılırım. Semptomların sona ermesi üzerinden 48 saat geçmeli ve 24 saat içersinde 2 kez yapılacak testten negatif sonuç alındığı taktirde hastalığı atlatmış sayılmaktasınız.

 

 

 

 

KAYNAK: http://www.focus.de