Kariyerimizin ilk basamağı olan iş mülakatlarında herkesin dikkat etmesi gereken önemli noktalar bulunmakta. Bu bilgiler artık üniversitelerde ve çeşitli insan kaynakları web sitelerinde paylaşılıyor. Ancak tekrar bir hatırlatma yapmakta her zaman fayda vardır.
Renkli Kampüs programı (www.renklikampus.org) etkinliğinde misafir ettiğimiz 4 büyük şirketin IK yöneticileri gençlere iş mülakatında nelere dikkat etmeleri gerektiğine dair bilgiler paylaştılar. Bu paylaşımların önemli maddelerini inceleyelim:
Önce kendimize bakalım:
Kıyafet : Kıyafetiniz iddialı, dekolte olmamalı. Sade, mümkünse klasik çizgilerde, koyu renk tonlar seçilmeli. Etek-ceket takım veya pantolon-ceket takım, düz elbise tercih edilebilir.
- Aksesuar: Aşırıya kaça aksesuarlar yerine tamamlayıcı, sade ve ön plana çıkmayan aksesuarlar tercih edilmelidir.
Kişisel bakım: Temiz olmak, ter kokmamak çok önemlidir. Ter kokan birisinin bırakacağı izlenim: Bu kişi temizliğine önem vermiyor, işe yıkanmadan gelip müşterileri de bizi de rahatsız edecek yönünde olacaktır. Bu sebeple deodorant ve hafif bir parfüm kullanmanız önemle tavsiye edilir. Parfümü de abartmamak, oda kokusu gibi gelmemek gerekir. Tırnaklarınız bakımlı, saçlarınız taranmış ve derli toplu bir görünümde olmalıdır.
Ağız kokusu: Mülakata gitmeden önce dişlerinizi fırçalayınız. Mülakatınız sabah ise bir gece önce sarımsaklı, pastırmalı, soğanlı yemekler yememiş olmaya özen gösteriniz. Aynı şekilde mülakatınız yemek saatinden sonra ise sarımsaklı, pastırmalı, soğanlı yemekler yememiş olmaya özen gösteriniz. Ağız kokusu son derece rahatsız edici bir etken olup, karşı tarafın bir an önce mülakatı sona erdirip sizi göndermek istemesine sebep olacaktır.
Mülakat:
Randevu saatine uymak: Herşeyden önce randevu saatine uyulmalı, geç kalınmamalıdır. Trafik bahane edilmemeli, trafiğe göre kendinizi ayarlamalısınız.
Mülakata ebeveyniniz veya nişanlınız ile giremezsiniz! Böyle şey olur mu demeyin, IK yöneticileri tecrübelerine göre bu yaşanmakta olup baştan kaybetmenize sebep olacaktır. Hiçbir şirket tek başına hareket edemeyen bir bireyi işe almak istemez.
Buna istisna bir durum: Engellilik durumunuz varsa şirkete ebeveyniniz ile gelebilir, odaya kadar yardımcı olmasını rica edebilirsiniz. Bunda hiçbir sakınca yoktur. Ancak mülakat sırasında ebeveyniniz odanın dışında beklemelidir.
Mülakata gitmeden önce görüşme yapacağınız şirket hakkında önceden bilgi edinin. Başvurduğunuz pozisyonun beklentilerini karşılayacak özelliklerinizin olduğuna emin olun.
Aynı gün içinde birden fazla mülakatınız varsa hangi şirkette olduğunuzu iyi bilin. Şaşkın mıyım ben bilmeyeceğim diyebilirsiniz, ancak IK yöneticileri hangi şirkete geldiğini şaşıran adaylar ile karşılaştıklarını ifade etmekteler. Böyle bir duruma düştüğünüz taktirde bu kişi daha geldiği adresi bilmiyor işini nasıl yapacak yargısı ile karşılaşırsınız.
Amacınız herhangi bir şirkette işe girmek mi yoksa başvurduğunuz şirkette çalışmak mı bu IK yöneticileri için önemli bir kriterdir. Şirketler kendileri ile çalışmak isteyen HEVESLİ çalışan arayışı içersindedirler. İstekli olmanız pozitif bir etki yaratır. Özgeçmişiniz çok iyi olabilir ancak hevesli de olursanız öne geçersiniz.
Aldığınız eğitimlere göre kitaptan çıkmış gibi hareket etmeyin. Doğal, samimi ve akıcı olun.
Mülakatlar genelde max 45 dakikaya göre ayarlanır. Sorulan soruları iyi dinleyin, kısa, öz, toparlayıcı cevaplar verin.
Göz teması kurulması önemlidir, ancak sürekli göz teması kurmanız karşınızdaki kişiyi de rahatsız edebilir. Gözünün içine baka baka konuşmamalı, daha doğal bir göz teması kurulmalıdır.
Mülakat soru cevap şeklinde ilerlemeli, sürekli konuşmaktan kaçınmalısınız.
Duygusal konulardan kaçının, ağlamak, aşırı gülmek gibi tepkiler pek hoş karşılanmaz. Duygularınızı ayarlı şekilde göstermeniz gerekir.
Firmanın rakiplerini tanıyın, rakipler hakkında olumsuz konuşmayın.
Konuştuğunuz dilleri ve dil seviyenizi doğru belirtin. İngilizce konuşuyorum deyip İngilizce soru sorulduğunda aslında okulda okumuştum, uzun süredir konuşmuyorum, ama sizi anlıyorum gibi cevaplar son derece antiprofesyonel bir yaklaşımdır.
Olmadığınız birisi gibi davranmayın. Çalışmaya başladığınız zaman bu zaten ortaya çıkacatır ve işinize mal olabilir.
Mülakat bittikten sonra yoldan arayıp mülakatın sonucunu sormak gibi bir hataya düşmeyin. IK yöneticileri birçok aday ile görüşmekte olup bunun için bir zaman ayırmaktadır. Size verilen sonuç tarihine kadar bekleyin. O tarihte bir cevap gelmediyse mail ile veya arayarak iletişime geçip görüşme sonucunu sorabilirsiniz.
IK yöneticilerinden bazı bilgiler:
** Başarı nedir? Başarı sadece iş hayatınızda yaptıklarınızla sınırlı değildir. Aile hayatınız, katkılarınız, sosyal hayatta aktiviteleriniz, gönüllü çalışmalarınız da başarılarınız arasında görülmektedir. Bunlara da değinebilirsiniz.
** Okuduğum bölümden farklı sektörlere başvuru yapabilir miyim? IK yöneticileri bu konuya nasıl yaklaşmaktadır?
Kişi kendisini çok iyi ifade eder ve izlemek istediği yolu karşı tarafa iyi aktarabilirse istediği yere başvurabilir. Ancak belli mesleklerde belli diplomalara sahip olmanız gerekir, örneğin doktorluk, mimarlık, mühendislik, avukatlık gibi mesleklere başvurabilmeniz için o mesleğin gerektirdiği eğitimleri almış olmanız gerekmektedir.